ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ

Εργασία της μαθήτριας Ευαγγελίας Τρικάλη, υπεύθυνος καθηγητής Γιάννης Παπαθανασίου

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΘΕΑΣ ΑΡΤΕΜΗΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ

Η θεά Άρτεμη ανήκει στη δεύτερη γενιά των Ολύμπιων θεών. Πιστεύεται πως ήταν κόρη της θεάς Δήμητρας αλλά τις περισσότερες φορές θεωρείται δίδυμη αδελφή του Απόλλωνα και όπως εκείνος έτσι και αυτή παιδί της Λητώς και του Δία. Η Άρτεμη γεννήθηκε πρώτη από τα δύο παιδιά, και αμέσως, μόλις γεννήθηκε, βοήθησε τη μητέρα της να γεννήσει τον αδελφό της τον Απόλλωνα.

ΑΡΤΕΜΗ Η ΘΕΑ ΤΟΥ ΚΥΝΗΓΙΟΥ

Η Άρτεμη είναι η θεά του κυνηγιού και είναι οπλισμένη με τόξο όπως και ο αδελφός της Απόλλωνας.

ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ

Τα σύμβολα της Άρτεμης είναι το τόξο, το βέλος και η ημισέληνος. Ιερά της ζώα είναι το ελάφι και το γεράκι. Ακόμη ιερά της δένδρα και φυτά είναι η ιτιά, το γιασεμί, η οξιά, η μυρτιά, ο αμάραντος, η μαργαρίτα, η φουντουκιά, η αγριαψιθιά, το βάλσαμο, η ακακία, ο μανδραγόρας και ο απήγανος.

ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΘΕΑΣ

Η Άρτεμη λεγόταν και αλλιώς με τις παρακάτω ονομασίες: Αργοτέρα, Αλφειαία, Αμαρυσία, Βραυρωνία, Δικτυνναία στο Δίστομο, Εκάτη, Ελαφηβόλος, Ελαφιαία, Ευπλοία, Επιδήλιος, Εφεσία, Λαφρία, Λιμνάτιδα, Μουνιχία, Ντιάνα, Σωτήρα στην Πελλήνη, Τρικλαρεία και Φιλομείρακος.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΘΕΑΣ ΑΡΤΕΜΗΣ

Η θεά Άρτεμη σκότωσε μαζί με τον αδελφό της Απόλλωνα τα παιδιά της Νιόβης. Ενώ ο Απόλλωνας σκότωνε τον ένα μετά τον άλλο τους έξι γιους της σε κυνήγι στον Κιθαιρώνα, η Άρτεμη σκότωνε τις έξι κόρες που έμειναν στο σπίτι. Την πράξη αυτή υπαγόρευσε στις δύο θεότητες η αγάπη προς τη μητέρα τους, που η Νιόβη είχε προσβάλει. Επίσης, για να προστατεύσουν τη Λητώ, τα δύο παιδιά μόλις γεννήθηκαν σκότωσαν τον δράκοντα που ήρθε να τους επιτεθεί. Για χάρη της ακόμα σκότωσαν τον Τιτυό που επιδίωκε να τη βιάσει.

Η Άρτεμη πήρε μέρος στη μάχη εναντίον των Γιγάντων. Αντίπαλός της ήταν ο γίγαντας Γρατίωνας, τον οποίο σκότωσε με τη βοήθεια του Ηρακλή. Προκάλεσε επίσης τον θάνατο άλλων δύο τεράτων, των Αλωάδων. Της αποδίδουν ακόμη τον θάνατο του Βουφάγου, του τέρατος που τρώει τα βόδια στην Αρκαδία.

Η Άρτεμη σκότωσε επίσης τον Ωρίωνα τον κυνηγό γίγαντα. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που έκαναν την Άρτεμη να τον σκοτώσει ανάλογα με τις παραδόσεις. Ο πρώτος είναι επειδή ο Ωρίωνας την εξόργισε προκαλώντας την σε αγώνες δίσκου. Ο δεύτερος είναι επειδή ο Ωρίωνας προσπάθησε να αρπάξει μία ακόλουθο της θεάς, την Ωπίδα, που είχε φέρει μαζί της από τους Υπερβόρειους. Και, τέλος, ο τρίτος είναι πως ο Ωρίωνας προσπάθησε να βιάσει τη θεά.

Ο Ακταίωνας θανατώθηκε κι αυτός από τη θεά, επειδή την είδε να παίρνει το λουτρό της. Η Άρτεμη θύμωσε, τον μεταμόρφωσε σε ελάφι και έστρεψε τα 50 σκυλιά του εναντίον του κι αυτά τον κατασπάραξαν (δες δίπλα το αγγείο).

Η Άρτεμη είναι επίσης η αιτία για το κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου, που προκάλεσε τον θάνατο του Μελέαγρου. Επειδή ο Οινέας, όταν πρόσφερε τις απαρχές από τη συγκομιδή του σε όλες τις θεότητες, είχε ξεχάσει να θυσιάσει στην Άρτεμη, η θεά έστειλε εναντίον της χώρας του έναν κάπρο τεράστιων διαστάσεων. Στο κυνήγι του κάπρου συμμετείχε και η Αταλάντη στην οποία ο Μελέαγρος έδωσε το τομάρι του ζώου, κάτι που στάθηκε η αφορμή του θανάτου του.

Τέλος μια παραλλαγή του μύθου της Καλλιστώς αποδίδει στη θεά τον θάνατό της και τη μεταμόρφωσή της σε αρκούδα είτε γιατί έχασε την παρθενία της από τον Δία είτε γιατί το ζήτησε η Ήρα θέλοντας να τιμωρήσει τον Δία.

Ένα επεισόδιο των άθλων του Ηρακλή εξιστορεί πως ο ήρωας πήρε από τον Ευρυσθέα την εντολή να του φέρει το ελάφι με τα χρυσά κέρατα, που ήταν αφιερωμένο στην Άρτεμη. Ο Ηρακλής που δεν ήθελε να σκοτώσει αυτό το ιερό ζώο τον κυνήγησε έναν ολόκληρο χρόνο. Στο τέλος, κουρασμένος το σκότωσε. Αμέσως η Άρτεμη και ο Απόλλωνας βρέθηκαν μπροστά του ζητώντας εξηγήσεις. Ο Ηρακλής κατάφερε να τους καθησυχάσει ρίχνοντας την ευθύνη στον Ευρυσθέα.

Κάτι παρόμοιο συνέβη στην ιστορία της Ιφιγένειας. Κάποτε ο Αγαμέμνονας, σύμφωνα με τον επικρατέστερο μύθο, σκότωσε ένα ελάφι της θεάς. Η θεά θύμωσε κι όταν ο Αγαμέμνονας και οι υπόλοιποι Αχαιοί περίμεναν να αποπλεύσουν από την Αυλίδα για την Τροία, κόπασε όλους τους ανέμους κι έτσι έμεναν άπραγοι. Ο μάντης Κάλχας αποκάλυψε την αιτία της άπνοιας και είπε πως ο μόνος τρόπος για να φυσήξει ξανά άνεμος ήταν να θυσιαστεί η Ιφιγένεια η κόρη του βασιλιά. Παρόλη την αντίρρησή του ο Αγαμέμνονας κάλεσε την κόρη του από τις Μυκήνες, τάχα για να την παντρέψει με τον Αχιλλέα και ετοιμάστηκε να τη θυσιάσει. Όμως, την τελευταία στιγμή την έσωσε η Άρτεμη τοποθετώντας στη θέση της ένα ελάφι και μεταφέροντάς την στην Ταυρίδα ως ιέρεια σε ένα ναό της.