ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ

Ιωάννα Τσάλια

Ο κινηματογράφος (σινεμά ή έβδομη τέχνη) εμφανίστηκε ως μια νέα τεχνική καταγραφής της κίνησης και οπτικοποίησης.

Προϊστορία

Από την αρχή σχεδόν της εμφάνισής του στη Γη, ο άνθρωπος προσπάθησε να απεικονίσει, να αναλύσει την κίνηση. Σε σπηλαιογραφίες που βρέθηκαν, αναπαρίστανται βίσωνες σε κίνηση, για να το πετύχουν αυτό οι πρόγονοί μας αναπαράστησαν τα ζώα με οκτώ πόδια, αντί για τέσσερα, δείχνοντας έτσι την κίνηση. Αυτό ήταν και το πρώτο βήμα προς τον κινηματογράφο. Ο άνθρωπος ποτέ δεν εγκατέλειψε την ιδέα της ανάλυσης της κίνησης.

Μια τέτοια προσπάθεια είναι και το «Θέατρο Σκιών», το οποίο, έχει και δύο κοινά στοιχεία με τον κινηματογράφο: Μία φωτεινή πηγή και μία οθόνη. Η διαφορά βρίσκεται στο γεγονός πως η φωτεινή πηγή βρίσκεται τοποθετημένη πίσω από την οθόνη. Η πρώτη απόπειρα για την καταγραφή της κίνησης έγινε με τις κινούμενες ζωγραφιές. Εμφανίστηκαν διάφορες συσκευές για την προβολή του και τη δημιουργία της ψευδαίσθησης της κίνησης, όπως το ζουτρόπιο. Για να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση της κίνησης, οι φωτογραφημένες εικόνες πρέπει να εμφανιστούν σε γρήγορη διαδοχή. Μέχρι όμως την ανακάλυψη της φωτογραφίας (1826), οι εικόνες αυτές δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ζωγραφιές και όχι ακριβείς παραστάσεις του πραγματικού κόσμου.

Η γρηγορότερη έκθεση, περίπου 1/25 του δευτερολέπτου, έγινε εφικτή γύρω στη δεκαετία του 1870, αλλά μόνο πάνω σε γυάλινες πλάκες. Ο διακριμένος αστρονόμος Φάιν κατασκεύασε το 1874 ένα μηχάνημα που αποτύπωνε την κίνηση των αστέρων με διαδοχικές φωτογραφίες. Ταυτόχρονα ο Γιάνσεν εφεύρε μια μηχανή που καθόριζε κάθε στιγμή τις διαδοχικές θέσεις ενός πλανήτη και την ονόμασε χαρακτηριστικό φωτογραφικό περίστροφο (αποτέλεσε την αφετηρία για τη φωτογράφηση των αστραπιαίων κινήσεων, που πραγματοποιήθηκε αργότερα).

Υπήρξαν, όμως και άλλα λαϊκά μέσα διασκέδασης που παρουσιάζονταν κυρίως σε πανηγύρια, τα οποία προσπαθούσαν να απεικονίσουν την κίνηση. Ακόμα όμως και μετά την ανακάλυψη της φωτογραφίας και του αρνητικού φιλμ ο δρόμος για τον κινηματογράφο ήταν μακρύς. Τελικά Το 1894 άρχισε η παραγωγή κινητοσκοπίων, η εταιρία Έντισον έκανε το πρώτο στούντιο, με το όνομα «Μαύρη Μαρία» (Black Maria), που αποτελούνταν από ένα μόνο δωμάτιο με έναν κινητογράφο πάνω σε ράγες, για να τροφοδοτεί με ταινίες τα κινητοσκόπια. Την ίδια χρονιά άνοιξε και η πρώτη αίθουσα κινητοσκοπίων στη Νέα Υόρκη με εισιτήριο 25 cents για πρόσβαση σε 5 συνολικά συσκευές.

Ιστορία

Η πρώτη προσπάθεια για καταγραφή της κίνησης σε κινηματογραφική μηχανή έγινε στης 4/10/1888 στον κήπο του σπιτιού της οικογένειας Whitley σε μια περιοχή της Μεγάλης Βρετανίας, ο Aime Augustin Louis Le Prince χρησιμοποιώντας μία μηχανή με μονό φακό, καταγράφει τους «πρωταγωνιστές» της ταινίας (ο Adolf Le Prince, η Sarah Whitley, ο Joseph Whitley και η Miss Harriet Hartley), σε ένα βίντεο που διαρκεί μόλις 2 δευτερολέπτα και αποτελούνταν από μόλις 4 πλαίσια (καρέ). Οι «πρωταγωνιστές» εμφανίζονται να περπατούν κυκλικά, γελώντας με τον εαυτό τους, εντός της περιοχής που εμφανίζεται στην κάμερα. Η «ταινία» αυτή που έμεινε γνωστή σαν «Roundhay Garden Scene», έμελλε να βάλει έναν από τους πρώτους θεμέλιους λίθους, σ' αυτό που αργότερα θα ονομάζονταν κινηματογράφος.

Ο Λέον Μπουλί ήταν αυτός που επινόησε την λέξη «κινηματογράφος». Στην πραγματικότητα όμως το μόνο που έκανε ήταν να «βαφτίσει» την εφεύρεση των αδελφών Λουί και Ογκίστ Λιμιέρ. Οι αδερφοί αυτοί, δεν εφεύραν τον κινηματογράφο αλλά τον βελτίωσαν, τον καθιέρωσαν και τον διέδωσαν στον κοινό. Ο όρος κινηματογράφος σήμαινε αρχικά, τη μηχανή εκείνη η οποία μπορούσε να καταγράψει τις κινήσεις. Η αίσθηση της κίνησης που δημιουργείται όταν βλέπουμε μια ταινία βασίζεται στην εκμετάλλευση δύο οπτικών φαινομένων: το πρώτο είναι η διατήρηση της οπτικής εικόνας στον εγκέφαλο για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου μετά την προβολή της στο φακό του ματιού (persisternce of vision), ενώ το δεύτερο δημιουργεί την ψευδαίσθηση της κίνησης, όταν οι εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη. Τα δύο αυτά φαινόμενα μαζί αποτελούν τη βάση του κινηματογράφου από φυσιολογικής πλευράς.

Η πρώτη ταινία του κινηματογράφου, των αδελφών Λιμιέρ