ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ

και των πολιτισμών

Flevaris

 

Ο Φεβρουάριος είναι ο δεύτερος μήνας του έτους και έχει 28 ημέρες στα κοινά έτη και 29 στα δίσεκτα, κάθε τέσσερα χρόνια (χρονολογίες που διαιρούνται ακριβώς με το 4, όπως 2008, 2012, 2016 κ.ο.κ.)

Η προσθήκη μιας παραπανίσιας ημέρας στα δίσεκτα έτη ξεκίνησε το 44 π.Χ., όταν ο Έλληνας αστρονόμος Σωσιγένης από την Αλεξάνδρεια, μετά από εντολή του Ιούλιου Καίσαρα, άλλαξε το ρωμαϊκό ημερολόγιο. Ο Σωσιγένης είχε προσδιορίσει ότι το ηλιακό ή τροπικό έτος έχει διάρκεια ίση με 365,242 ημέρες. Επειδή δεν είναι δυνατό μια ημέρα να διαρκεί μόνο το ? της ημέρας, με άλλα λόγια μόνο 6 ώρες, γι' αυτό θέσπισε ένα ημερολόγιο του οποίου τα έτη είχαν 365 ημέρες, ενώ σε κάθε τέταρτο έτος πρόσθεταν ακόμη μία ημέρα, που ονομάστηκε «bis sextus», και στα ελληνικά δύο φορές έκτη, ή «δις έκτη». Έτσι, το έτος που έχει μια ημέρα «δις έκτη» ονομάζεται «δίσεκτο».

Στα λατινικά η λέξη Φεβρουάριος (februarius) προέρχεται από το ουσιαστικό februum, που σημαίνει καθαρμός, κάθαρση, εξαιτίας των θρησκευτικών εορτών εξαγνισμού και καθαρμού (Februa ή Februatio) που τελούνταν στη Ρώμη στη διάρκεια του μήνα.

Στην Ελλάδα έχει πάρει και διάφορες άλλες ονομασίες σχετικές τη μικρή του διάρκεια: Μικρός, Κουτσός, Ληψομήνας, Μικρός, Φλιάρης, Γκουζούκης (ατελής) και Κούντουρον (από τα ποντιακά: κοντή+ουρά), Κλαδευτής, Φλεβάρης, από τη συσχέτισή του με τις «φλέβες», δηλαδή τα υπόγεια νερά, που αναβλύζουν λόγω των πολλών βροχών.

Παροιμίες για τον Φεβρουάριο

Άγιε Πολύκαρπε βόηθα το σπόρο να φυτρώσει και να πολυκαρπίσει.

Άμα αγκιάξει ο Κουτσοφλέβαρος το πόδι του, θα μας χώσει στα χιόνια.

Αν δεν βγει ο Φλεβάρης δεν μπαίνει ο Μάρτης.

Αν της Υπαπαντής δεν φανεί ο ήλιος, θα βρέχει 40 ημέρες. Αν φανεί θα έρθει καλή χρονιά.

Άσπρος Φλεβάρης, χαρούμενος ο χωραφιάρης.

Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το.

Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι.

Γενάρης με τα κρούσταλλα, Φλεβάρης με τα χιόνια.

Γεναριάτικο αρνί και Φλεβαριάτικο κατσίκι.

Ζεστός Φλεβάρης, το Πάσχα κρύο.

Η Παπαντή διώχνει τις γιορτές με τ' αντί.

Θύμωσε ο Φλεβαράκης, πλάκωσε ο χιονάκης.

Κάλλιο Μάρτης με παλούκια παρά Φλεβάρης με μπουμπούκια.

Καλοκαιριά της Υπαπαντής, Μαρτιάτικος Χειμώνας.

Κύριε ελέησον, Φλεβάρη, και στο χάλκωμα με βάνεις [δηλ. από το κρύο μπαίνω να ζεσταθώ μέσα στο καζάνι]

Ο μήνας Φλεβάρης ή τις φλέβες (του νερού) ανοίγει ή τις φλέβες κλείνει.

Ο Φλεβάρης αν θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει κι αν τις φλέβες του ανοίξει, θε να κάψει να φλογίσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει, κι αν αλήθεια φλογίσει πόσους σκύλους θα ψοφήσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει, πάλι ή άνοιξη μυρίζει μα κι αν τύχη να θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει κι άμα πει και θυμώσει μέσ' τα χιόνια θα μας χώσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει, μ' αν τις φλέβες του ανοίξει ξεροπήγαδα γιομίζει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα κι αν δώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.

Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει. Μα αν κάμει και πεισμώσει, μες τα χιόνια θα μας χώσει.

Ο Φλεβάρης κι αν χιονίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει.

Ο Φλεβάρης φλέβες ανοίγει και πόρτες σφαλάει.

Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό.

Ό,τι έφτιασε ο Φλεβάρης έχει ο Αλωνάρης.

Ό,τι ημέρα κάμει της Παπαντής, θα την κάνει σαράντα μέρες.

Παπαντή καλοβρεμμένη, η κοφίνα γεμισμένη.

Παπαντούλα βροχερή και τ' αλώνια σαν σωροί».

Παπαντούλα χιονισμένη, και τ' αμπάρια γιομισμένα.

Σου 'πανε Φλεβάρη βρέξε και λησμόνησες να πάψεις.

Στα μαλακά Φλεβάρη μου και έχει ο Θεός.

Στις δέκα εφτά του Φλεβάρη θα ζεσταθεί το νύχι του βοδιού [δηλ. αρχίζει να ζεσταίνει ο καιρός]

Στις δεκαπέντ' από Φλεβάρη βαρεί το άλογο ποδάρι.

Τα γέρικα γαϊδούρια Φλεβάρη ψοφάνε.

Τα έκανε ο Φλεβάρης κι έσκασε ο Μάρτης.

Τα χιόνια του Φλεβάρη, βγάζουν τον Μάρτη παλικάρι.

Τα χρέη του Φλεβάρη, ο Μάρτης τα πλερώνει.

Την Τυρινή και των Βαγιών μπαίνει ο διάβολος στο γιαλό.

Της Κρεατινής τα κομμάτια τα τρώει η Τυρινή και της Τυρινής τα σκυλιά.

Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη στολιστείς.

Τον Γενάρη κλάδευε και τον Φλεβάρη απόσκαφτε.

Τον κακό Φλεβάρη ψοφούν οι λύκοι απ' την πείνα.

Τον καλό τον Φλεβαράκη σκάρισε τ' αρνάκι.

Τον ξερό Φλεβάρη, σου παίρνει ο διάβολος το γαλάρι.

Τον Φλεβάρη ανοίγουνε οι φλέβες.

Τον Φλεβάρη τον καλό ανοίγει η γης από το νερό.

Του Άη Τρυφώνου μην δουλέψεις και τα χέρια σου κλαδέψεις.

Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει.

Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει κι αλησμόνησε να πάψει.

Του Φλεβάρη το κριθάρι του Μάρτη το κατσίκι.

Τρεις τα γέννα, τρεις τη Φώτα κ' έξι τα μεγάλα Πάσχα.

Υπαπαντή καλοβρεγμένη, η κοφίνα γιομισμένη.

Φλέβαρε ? κουτσοφλέβαρε, καταραμένε μήνα, το έκανες το παράκανες με πέθανες απ' την πείνα.

Φλεβάρη κουτσοφλέβαρε καταραμένε μήνα, μας χιόνισες, μας απόπειρες, μας έλιωσες στην πείνα.

Φλεβάρη μήνα κοίταγε ήλιο και φεγγάρι, πάρε και γνώμη από αστρί και κάνε ό,τι βγάλει.

Φλεβάρη το 'πες, Φλεβάρη το 'κανες.

Φλεβάρη, φλέβες (νερού) μ' άνοιξες.

Φλεβάρης, κουτσοφλέβαρος, έρχεται κούτσα κούτσα, όλο νερά και λούτσα.

Φλεβάρης κουτσοφλέβαρος, και του τσαπιού ο μήνας.

Φοβήθηκε ο παπάς τον Νοέμβρη και ο Δεσπότης τον Φλεβάρη.

Φυλάξου από τον διάβολο κι από Φλεβαριάτικο κρύο.

Χιόνι το Φλεβάρη βάνει στάπα στο κελάρι.

Χιόνι Φλεβαριάτικο, αλώνι αβερτιάτικο.

Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία:

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος ? Λαρούς - Μπριτάνικα

Βικιπαίδεια

sansimera.gr

Το κανάλι μας

youtube